Czy spanie z dzieckiem jest bezpieczne?

Oficjalne stanowisko American Academy of Pediatrics (APP) oraz innych uznanych instytucji odradza spanie z dzieckiem w jednym łóżku ze względów bezpieczeństwa. Spotkałam się ze źródłami, które wskazują na to, że przy zachowaniu pewnych zasad można zminimalizować ryzyko zaduszenia lub przegrzania dziecka.

Noworodek lub niemowlę powinien spać z mamą karmiącą piersią. Tak jest najbezpieczniej.

Aktualne zalecenia dotyczące bezpiecznego snu dzieci w wieku od 0 do 6 miesięcy to sen na odrębnej od rodziców powierzchni (łóżeczko, koszyk, pudełko fińskie itd.), w pokoju rodziców, na plecach, z odsłoniętą twarzą oraz bez luźnych materiałów/przedmiotów w miejscu gdzie śpi dziecko (kocyki, poduszki, maskotki itd.).

Tam, gdzie urodziły się moje dzieci (Nowa Zelandia), położna zadaje to pytanie przy każdej wizycie: "Gdzie śpi dziecko?". Jedyną prawidłową odpowiedzią jest własne łóżeczko, kołyska, gondola wózka. Z alternatywną odpowiedzią spotkałam się w książkach Elizabeth Pantley "No cry sleep solutions" oraz w paru artykułach grup pielęgniarek promujących karmienie piersią. Te źródła wskazują, że w pewnych okolicznościach można zminimalizować ryzyko związane z współspaniem, a może ono pomóc matce karmiącej piersią odpocząć oraz uniknąć przypadkowego zaśnięcia z dzieckiem podczas karmienia w łóżku (i tym samym upadku/zsunięcia się niemowlaka na podłogę).

Najbezpieczniejsza konfiguracja, którą możemy zastosować to ta wspomniana na początku - dziecko we własnym łóżku, my we własnym, jeden pokój. Jeśli Twoje dziecko nie wstaje wielokrotnie w nocy, i bez problemu zasypia po karmieniu, to z pewnością najlepiej zastosować się do tych zaleceń. Współspanie rozważyłabym w następującym wypadku:

Twoje dziecko jest "nieodkładalne" (budzi się wielokrotnie za każdym razem, gdy jest odkładane do łóżeczka), a Ty wstajesz do niego wielokrotnie w nocy, i zdarzyło Ci się zasnąć z dzieckiem w ramionach podczas karmienia, albo masz zaniki pamięci dotyczące wydarzeń nocnych.

Istnieje lista zasad, które pomogą uniknąć przygniecenia dziecka oraz SIDS (nagłej śmierci łóżeczkowej) i czynią spanie na jednym materacu niemal tak bezpieczne, jak spanie w jednym pokoju.

MATKA

Matka powinna karmić piersią, być niepaląca (również w trakcie ciąży) i nie mieć znacznej nadwagi. Ważna jest też ocena tego, jak komfortowo czujemy się śpiąc z dzieckiem (czy śpimy czujnie czy kompletnie odpływamy).

Kiedy śpimy z dzieckiem ściągamy wszelką biżuterię, piżamy nie powinny mieć sznurków i troczków ze względu na bezpieczeństwo dziecka (zadławienie małymi elementami/uduszenie). Długie włosy wiążemy z tyłu głowy.

Nie propaguję karmienia piersią, ale matki karmiące mają większą wrażliwość na obecność i położenie dziecka. Tutaj można znaleźć więcej informacji po angielsku:

https://www.isisonline.org.uk/hcp/where_babies_sleep/parents_bed/how_parents_bedshare/bedsharing_and_nonbreastfeeders/

Wygląda na to, że matki karmiące mlekiem modyfikowanym nie synchronizują swojej pozycji i cyklu snu z dzieckiem, w związku z czym spanie z niemowlęciem jest mniej bezpieczne.

DZIECKO

Urodzone w terminie, normalna waga urodzeniowa, brak problemów zdrowotnych. Dziecko, które śpi z mamą, nie powinno być spowijane. Należy zwrócić uwagę, jak ciepło jest ubrane, ponieważ dodatkowo grzeje je ciepło ciała matki, a przegrzanie jest jednym z czynników sprzyjających nagłej śmierci łóżeczkowej.

MIEJSCE DO SPANIA

Nie jest to coś, co przychodzi nam na myśl, kiedy słyszymy słowo "łóżko" - materac na ramie. Żeby było bezpiecznie, wybór powinien paść na matę/materac na podłodze. Twardy, płaski, z prześcieradłem, które ściśle przylega do jego powierzchni (prześcieradło, które się zsuwa może przykryć twarz dziecka i zwiększyć ryzyko SIDS czy po prostu uduszenia). Jeśli decydujemy się na spanie w tradycyjnie w naszej kulturze pojętym łóżku, możemy położyć dziecko po stronie ściany - należy się jednak upewnić, że nie ma wnęk i dziur pomiędzy materacem a jego ramą, i że łóżko nie odsunie się od ściany. Materac powinien być twardy i płaski - rozkładana kanapa raczej nie wchodzi w grę.

Najbezpieczniej jest ubrać się w ciepłą piżamę i ubrać dziecko warstwowo zamiast używać kołdry i poduszek. Dziecko dodatkowo ogrzewa bliskość mamy, i należy to uwzględnić przy ocenie czy dziecku może być za ciepło czy zbyt zimno.

Spanie z niemowlętami, jeśli ma być bezpieczne, jest zarezerwowane dla mamy karmiącej piersią, w związku z tym dziecko nie powinno spać koło ojca lub pomiędzy rodzicami.

Spanie z noworodkiem lub niemowlęciem nie jest również dla dziadków, starszego rodzeństwa czy zwierząt. Przemawiają przeciwko temu względy bezpieczeństwa.

Drążąc temat współspania w internecie, spotkałam się z artykułami, które (zapewne napisane na zamówienie i sklejone z przypadkowych źródeł) orzekają, że współspanie z dzieckiem lub spanie osobne jest wyborem rodziców. Stwierdzenie to wydaje mi się bardzo nieodpowiedzialne. Z punktu widzenia maksymalnego bezpieczeństwa, wybieramy pierwszą opcję. Jeśli ta opcja doprowadza nas do skraju przemęczenia, zaaranżujmy przestrzeń do spania według zasad bezpieczeństwa współspania.

Jak zwykle zapraszam do dzielenia się komentarzami i swoimi doświadczeniami. Miłych snów!